"Działania infrastrukturalne na rzecz poprawy stanu środowiska w obiektach użyteczności publicznej na terenie Dorzecza Parsęty"
W 2009 roku Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty w Karlinie złożył do Władzy Wdrażającej Programy Europejskie Zarys Projektu pn. „Działania infrastrukturalne na rzecz poprawy stanu środowiska w obiektach użyteczności publicznej na terenie Dorzecza Parsęty” w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy.
W 2010 roku ZMiGDP uzyskał pozytywną ocenę Zarysu Projektu, a 2 listopada 2010 r. została podpisana z Władzą Wdrażającą Programy Europejskie umowa w sprawie Funduszu na Przygotowanie Projektu. Środki na realizację projektu pochodzić będą ze Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy, Priorytet 2 Środowisko i Infrastruktura, poziom dofinansowania 85%.
Zakres projektu będzie obejmował działania w ramach Celu 2, w tym:
- instalacja kolektorów słonecznych w budynkach użyteczności publicznej
- wymiana lub modernizacja źródeł ciepła wraz z instalacją grzewczą w publicznych zakładach opieki zdrowotnej i publicznych szkołach (wymiana wysokoemisyjnych kotłowni węglowych na kotłownie nowoczesne-w tym gazowe).
Wykonanie powyższych działań planuje się w 63 obiektach użyteczności publicznej, zlokalizowanych na terenie powiatu białogardzkiego, powiatu kołobrzeskiego, powiatu świdwińskiego, powiaty szczecineckiego, Gminy Borne Sulinowo, Gminy Dygowo, Gminy Gościno, Gminy Karlino, Gminy Połczyn Zdrój,Gminy Sianów, Miasta Białogard. Miasta Kołobraeg i Miasta Szczecinek. W przypadku większości obiektów działania w ramach projektu będą ze sobą powiązane (montaż kolektorów słonecznych na potrzeby cwu oraz modernizacja źródła ciepła poprzez wymianę urządzeń grzewczych na nowoczesne). W wyniku realizacji projektu zostaną zainstalowane kolektory słoneczne na potrzeby cwu w 36 obiektach, zostanie zmniejszona emisja zanieczyszczeń do atmosfery poprzez wymianę (modernizacje) źródeł ciepła, montaż pomp ciepła wraz z usprawnieniem instalacji grzewczej w 29 obiektach, zostanie wymieniona część sieci ciepłowniczej na terenie dwóch miejscowości.
W zakres projektu wchodzi również montaż turbin wiatrowych w obiektach Gminy Karlino. Wytworzona przez turbiny energia elektryczna pokrywać będzie częściowe zapotrzebowanie na energię pomp ciepła zainstalowanych w poszczególnych obiektach. Na początku 2011 roku została złożona do Władzy Wdrażającej Programy Europejskie Kompletna Propozycja Projektu i obecnie podlega ona ocenie.
Całkowity koszt projektu: 12.643.919,00 CHF, tj. 37.855.894,00 zł
Dofinansowanie (85%): 10.747.331,00 CHF, tj. 32.177.510,00 zł
Harmonogram realizacji projektu: 2011 – 2013 r.
Szwajcarsko-Polski Program Współpracy:
Szwajcarsko-Polski Program Współpracy, czyli tzw. Fundusz Szwajcarski, jest formą bezzwrotnej pomocy zagranicznej przyznanej przez Szwajcarię Polsce i 9 innym państwom członkowskim Unii Europejskiej, które przystąpiły do niej 1 maja 2004 r. Na mocy umów miedzynarodowych, zawartych 20 grudnia 2007 r. w Bernie, ponad 1 mld franków szwajcarskich trafi do dziesięciu nowych państw członkowskich. Dla Polski, Program Szwajcarski przewiduje niemal połowę środków (ok. 489 mln CHF).
Geneza
19 maja 2004 r. podczas Szczytu Szwajcaria – Unia Europejska, strona szwajcarska zadeklarowała gotowość ustanowienia programu pomocowego mającego na celu zmniejszenie różnic społeczno-gospodarczych w rozszerzonej Unii Europejskiej. Od listopada 2004 r. do maja 2005 r. trwały negocjacje w sprawie ram funkcjonowania ww. programu pomocy. Ostatecznie, w dniu 27 lutego 2006 r. Rada UE i Szwajcaria podpisały tzw. Memorandum of Understanding pomiędzy Wspólnotą Europejską a Radą Federacji Konfederacji Szwajcarskiej w sprawie wkładu Konfederacji Szwajcarskiej na rzecz zmniejszenia różnic gospodarczych i społecznych w rozszerzonej Unii Europejskiej. W dokumencie zawarto zobowiązanie Szwajcarii do podpisania odrębnych umów bilateralnych z poszczególnymi państwami – beneficjentami pomocy.
W związku z powyższym, 16 marca 2006 r. w parlamencie szwajcarskim odbyło się głosowanie nad tzw. Ustawą o Współpracy z Krajami Europy Wschodniej, przewidującą pomoc finansową dla 10 państw Unii Europejskiej w ramach programu. Z uwagi na brak rozstrzygnięć na tym szczeblu, 26 listopada 2006 r. przeprowadzono w Szwajcarii referendum w powyższej sprawie, które zakończyło się pomyślnie dla nowych państw członkowskich.
Cel
Fundusze szwajcarskie mają na celu zmniejszanie różnic społeczno-gospodarczych istniejących pomiędzy Polską a wyżej rozwiniętymi państwami UE oraz różnic na terytorium Polski – pomiędzy ośrodkami miejskimi a regionami słabo rozwiniętymi pod względem strukturalnym.
Beneficjenci
Fundusze Szwajcarskie przewidują wsparcie dla instytucji sektora publicznego i prywatnego oraz organizacji pozarządowych.
Koncentracja geograficzna
Fundusz Szwajcarski zakłada, iż co najmniej 40 proc. środków zostanie rozdysponowanych w czterech województwach ściany południowo-wschodniej: lubelskim, małopolskim, podkarpackim i świętokrzyskim.
Czas trwania
Program Szwajcarski zakłada 5-letni okres zaciągania zobowiązań i 10-letni okres wydatkowania, który rozpoczął się 14 czerwca 2007 r., tj. w dniu przyznania pomocy finansowej Polsce przez Parlament Szwajcarski.
Na jakie projekty można uzyskać wsparcie?
bezpieczeństwo, stabilność, wsparcie reform:
- inicjatywy na rzecz rozwoju regionalnego regionów peryferyjnych i słabo rozwiniętych
- zwiększenie ochrony wschodnich granic Unii Europejskiej
środowisko i infrastruktura:
- odbudowa, przebudowa i rozbudowa infrastruktury środowiskowej oraz poprawa stanu środowiska (m.in. zarządzanie odpadami stałymi, systemy energii odnawialnej, poprawa wydajności energetycznej
- poprawa publicznych systemów transportowych;
- bioróżnorodność i ochrona ekosystemów oraz wsparcie transgranicznych inicjatyw środowiskowych
sektor prywatny:
- poprawa środowiska biznesowego i dostępu do kapitału dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP)
- rozwój sektora prywatnego i promocja eksportu MŚP
rozwój społeczny i zasobów ludzkich:
- ochrona zdrowia (m.in. profilaktyka i kampanie promocji zdrowia oraz poprawa opieki społecznej)
- badania i rozwój (m.in. Fundusz Stypendialny, projekty badawcze)
Łącznie dla Polski Szwajcaria przeznaczyła 489 mln CHF.
Poziomy dofinansowania:
- do 60 proc. całkowitych kosztów kwalifikowalnych projektu/programu,
- do 85 proc. całkowitych kosztów kwalifikowalnych w przypadku projektów/programów otrzymujących dodatkowe środki finansowe z budżetu jednostek administracji publicznej szczebla centralnego, regionalnego lub lokalnego,
- do 90 proc. całkowitych kosztów kwalifikowalnych w przypadku projektów realizowanych przez organizacje pozarządowe,
- do 100 proc. całkowitych kosztów w przypadku projektów dotyczących budowy zdolności instytucjonalnych oraz pomocy technicznej.
Fundusze szwajcarskie wspierają partnerstwa podmiotów polskich i szwajcarskich. Współpraca może polegać na wymianie doświadczeń, know - how, rozwiązań technologicznych, najlepszych praktyk, we wszystkich obszarach programu.
Nawiązywanie partnerstw w ramach projektów finansowanych ze środków Szwajcarsko – Polskiego Programu Współpracy nie jest obowiązkowe, jednak zachęca się wszystkich potencjalnych beneficjentów do czerpania z doświadczeń szwajcarskich. Informacja o udziale podmiotów szwajcarskich w projekcie powinna zostać zawarta we wniosku o dofinansowanie.
Ponadto, dla jednostek samorządowych oraz partnerów społecznych istnieje możliwość dofinansowania działań mających na celu budowanie i wzmacnianie partnerstw z instytucjami szwajcarskimi w ramach Grantu Blokowego dla organizacji pozarządowych (cel2), do którego nabór wniosków ogłoszony zostanie w II połowie 2009 r.
Jak wyglądała procedura wyboru projektów?
Fundusz szwajcarski przewidywał dwie podstawowe procedury naboru wniosków: konkursową oraz pozakonkursową.
Proces wnioskowania podlegała dwustopniowej procedurze – przygotowanie Zarysu Projektu oraz opracowanie Kompletnej Propozycji Projektu. Pozytywna decyzja ws. akceptacji Zarysu Projektu była równoznaczna z wystąpieniem do wnioskodawcy z prośbą o przygotowanie Kompletnej Propozycji Projektu. Zarówno w sprawie Zarysu Projektu, jak i Kompletniej Propozycji Projektu, wnioski oceniane były przez instytucje polskie i szwajcarskie. Ostateczną decyzję w sprawie przyznania dofinansowania podejmuje strona szwajcarska.
Składając Zarys Projektu można było ubiegać się o środki z Funduszu na Przygotowanie Projektu. Fundusz ten zapewniał wsparcie finansowe procesu przygotowania Kompletnych Propozycji Projektów (np. studiów wykonalności, oceny oddziaływania na środowisko itd.). Fundusz został zamknięty 30 kwietnia 2012 r.
Zamknięcie okresu kontraktacji środków
14 czerwca 2012 r. podpisano łącznie podpisano łącznie 58 umów (50 dla projektów indywidualnych oraz 8 dla tzw. alokacji specjalnych) na całą przyznaną Polsce kwotę wsparcia, wynoszącą 464,57 mln CHF.
Oznacza to, że szwajcarsko - polska współpraca wkroczyła w kolejną fazę realizacji: wdrażanie projektów. Potrwa ono do połowy 2017 roku.
Partnerzy projektu
Miasto Białogard, ul.1 Maja 18, 78-200 Białogard;
Miasto Szczecinek, Plac Wolności 13, 78-400 Szczecinek;
Miasto Kołobrzeg, ul. Ratuszowa 13, 78-100 Kołobrzeg;
Gmina Połczyn - Zdrój, Plac Wolności 3-4, 78-320 Połczyn-Zdrój;
Gmina Karlino, Plac Jana Pawła II 6, 78-230 Karlino;
Gmina Borne Sulinowo, Al. Niepodległości 6, 78-449 Borne Sulinowo;
Gmina Dygowo, ul. Kolejowa 1, 78-113 Dygowo;
Gmina Gościno, ul. 4 Dywizji WP 58, 78-120 Gościno;
Gmina Sianów, ul. Armii Polskiej 30, 76-004 Sianów;
Powiat Białogardzki, ul. 1 Maja 18, 78-200 Białogard;
Powiat Kołobrzeski, Plac Ratuszowy 1, 78-100 Kołobrzeg;
Powiat Świdwiński, ul. Mieszka I 16, 78-300 Świdwin;
Powiat Szczecinecki, ul. 28 Lutego 16, 78-400 Szczecinek;
Energetyka Cieplna w Karlinie;
Specjalistyczny Zespół Gruźliczy i Chorób Płuc w Koszalinie.
